In de Atlas van Vergeten België staat op pagina 74 een artikel over het kerkhof van het Rijkskrankzinningengesticht van Rekem, en ik citeer daar graag de volgende zin uit:
“Voor wie een zwak heeft voor de strak getrimde oorlogskerkhoven van de Commonwealth War Graves Commisssion is dit de hel op aarde”
Misschien wat straf uitgedrukt, maar 2 uur voor ik op dit ‘verlaten kerkhof’ in Rekem toe kwam, stond ik inderdaad op het Amerikaans militair Kerkhof van Henri-Chapelle. 20 hectare groot, én perfect onderhouden. Met altijd een Amerikaan aanwezig die de bezoekers verder helpt, en 2 mannen die voor de bewaking van het domein in staan. Opdat de mannen die hier begraven liggen, nooit vergeten zullen worden.
Net zoals in Henri-Chapelle liggen in Rekem alleen maar mannen , zo’n 1.750. Maar die mannen waren eigenlijk al vergeten nog voor ze stierven. In 1921 kwam er in het iets verder gelegen kasteel van d’Asprémont-Lynden in Oud-Rekem een krankzinnigengesticht. Hun familie wist vaak geen raad meer met deze mannen, waarna ze in het kasteel werden achtergelaten. En waar ze werden vergeten …
Het doet voor ons raar aan, zeker omdat we in onze nabijheid de beste verzorgingsinstellingen hebben voor ‘andersvaliden’. De verzorging in Rekem moet je natuurlijk kaderen in de tijdsgeest, en naar ’t schijnt was het er nog niet zo slecht. In andere verzorgingsinstellingen kreeg iedereen een nummer, hier behielden ze hun naam. En die naam prijkt nu op een betonnen kruisje op het verlaten kerkhof … ook al valt die naam soms nauwelijks nog te lezen.